၂၀၁၃-၁၂-၁၈
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကစျပီး စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့အတြက္ တိုင္းျပည္ဟာ အကြဲကြဲ
အျပဲျပဲျဖစ္ခဲ့ရျပီး ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လာခဲ့ရပါတယ္။စစ္တပ္အာဏာသိမ္းျပီး တိုင္းျပည္ကို စစ္တပ္က
ဦးေဆာင္ခဲ့ကာ ဦးေန၀င္းရဲ ့ မဆလ တစ္ပါတီစနစ္ေပၚေပါက္လာျပီး နည္းမ်ဳိးစုံနဲ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့မႈေၾကာင့္
အရပ္သားအစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျပီး အာဏာရွင္မ်ားၾကီးစိုးကာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္
တျပည္လုံး ဆႏၵျပကာ ၈၈၈၈ ေလးလုံး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံၾကီး ေပၚေပါက္လာခဲ့ရပါတယ္။
ျပည္သူေတြဟာ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ကို ျဖဳတ္ခ်ျပီး ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုလာၾကရာမွ စစ္တပ္က
ေစာင့္ၾကည့္ေနျပီး ေသာင္းက်န္းဆူပူသူေတြကို ေရာေႏွာကာ ေခါင္ျဖတ္မႈ လူ ့ယက္ခိုးယူမႈမ်ား ေပၚ
ေပါက္လာျပီး တိုင္းျပည္မျငိမ္မသက္ျဖစ္လာကာ လုံျခဳံမႈကင္းမဲ့လာေအာင္ ေစာင့္ဆိုင္း၍ စစ္တပ္က
အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။၈၈၈၈ ေလးလုံး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံၾကီးတြင္ အာဏာရွင္စနစ္ျဖဳတ္ခ်ေရး
အတြက္ အသက္ေပးသြားၾကေသာ ရဟန္းရွင္ ေက်ာင္းသားျပည္သူမ်ားကို သစၥာမေဖါက္ဖို ့လိုပါတယ္။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ တပ္မေတာ္မွ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးကာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္
မွအႏိုင္ရခဲ့ျပီး တပ္မေတာ္မွ လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ေၾကညာခဲ့ေသာ္ လည္း အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးျခင္းမရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံထူေထာင္ႏိုင္ရန္ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္
ေနာက္က်ခဲ့ရသည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္သည္ စစ္အာဏာရွင္တို ့၏ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ဖိႏွိပ္မႈ
မ်ားကိုခံခဲ့ရျပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံေခၚယူကာ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးကို ေလ့လာသူ
အျဖစ္ပူးေပါင္းပါ၀င္ခဲ့ရာ စစ္တပ္မွတဘက္သတ္ေရးဆြဲထားေသာ အေျခခံဥပေဒကို အတည္ျပဳေပးရ
မည့္သေဘာျဖစ္ေနျပီး လြတ္လပ္၍တရားမွ်တမႈမရွိေသာေၾကာင့္ ေတာင္းဆိုခဲ့ရာ အေၾကာင္းျပန္ျခင္း
မရွိသျဖင့္ မတက္ေရာက္ခဲ့ရေပ။
ထိုေနာက္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ၅ လပိုင္း အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္၏ ဦးတင္ဦးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို ့ အထက္ဗမာျပည္ စည္းရုံးေရးခရီးစဥ္သြားေရာက္ခဲ့ရာ စစ္ကိုင္းတိုင္းက်ဥ္ရြာအနီးတြင္
နအဖ၏ စြမ္းအားရွင္လူအုပ္စုၾကီးမွ တိုက္ခိုက္မႈကို ခံရကာ ဒီပဲရင္းအေရးအခင္းျဖစ္ခဲ့ရျပီး
အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးခဲ့ရသည္။ယေန ့အခ်ိန္အထိ မေမ့ႏိုင္ေသးေသာ အေရးအခင္းၾကီးတစ္ခု
အျဖစ္က်န္ရွိေနေလသည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ မတရားတဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ဆန္ ့က်င္ျပီး ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵကိုအေလး
ထားကာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္မွ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို မ၀င္ခဲ့ပါ။၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၁၁လ
ပိုင္းတြင္ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္လာျပီး
ျပည္သူမ်ား၏အသံကိုေလ့လာကာ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္က်ခံ
ေနရျပီး ဒီမိုကေရစီအေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား အားနည္းလာေနသည္ကိုသိရွိျပီး ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္
ေတြ ့ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ကာ တူညီတာေတြကိုတြဲလုပ္ မတူညီတာေတြကိုခြဲလုပ္မည့္သေဘာ
ေဆြးေႏြမႈမ်ားျဖင့္ အေကာင္အတည္ေဖာ္၍ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား တိုင္းရင္းသားေခါင္း
ေဆာင္မ်ား ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည္။ႏိုင္ငံတကာ၏ ပိတ္ဆို ့အေရးယူမႈမ်ား
လည္း ျပန္လည္ပြင့္လာျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚသို ့ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္မွ ပါတီမွတ္ပုံျပန္လည္တင္ျပီး ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ
ျပင္ဆင္ေရး၊အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးတို ့ကို ေၾကြးေက်ာ္ကာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္
ေရာက္ခဲ့သည္။လႊတ္ေတာ္တြင္းလုပ္ရွားမႈႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ လုပ္ရွားမႈမ်ားကို ပါတီက အေကာင္
အထည္ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ရာ ယေန ့အခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ
ျပင္ဆင္ေရးဆိုင္ရာ လူထုဆႏၵသေဘာထား ရယူေရး ေဟာေျပာပြဲမ်ားကို က်င္းပလွ်က္ရွိရာ ျပည္သူ
အမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈကိုရရွိေနေသာ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒသည္ အာဏာရွင္စနစ္ သက္စိုးရွည္ေရးအတြက္ ဥပေဒေတြကို ျပဌာန္ထားျပီး ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္း၊ လူ ့အခြင့္အေရး၊ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးနဲ့ ့ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊
ေက်ာင္းသား ျပည္သူေတြရဲ ့ လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရးေတြကို ပိတ္ပင္ထားသည့္အျပင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို ထူေထာင္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ထူေထာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးဟာ အဓိက မျဖစ္မေနလိုအပ္ေန
သည့္အခ်ိန္ အစိုးရက ျပင္ဆင္ေရးကို အားမစိုက္ ျငင္းဆိုအခ်ိန္ဆြဲေနျခင္းကို ျပည္သူေတြက
ေတာင္းဆိုေသာအားျဖင့္ ျပည္သူ ့ဆႏၵကိုေဖာ္ျပၾကဖို ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္မွ ၾကိဳးစား
ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ၾကိဳးပမ္းမႈကို အာဏာလက္မလႊတ္ႏိုင္ေသာ ျပင္းထန္သူ
အာဏာရွင္မ်ားက လူမ်ဳိးေရး၊ဘာသာေရး ဖန္တီးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ကာ တိုင္းျပည္မျငိမ္သက္ေအာင္
ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည္။ ၂၀၁၅ နီးလာခ်ိန္မို ့ အေယာင္ေဆာင္သူမ်ား ရုပ္လုံးေပၚလာေနျပီး နည္း
အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ပ်က္ျပားေအာင္ အကြဲကြဲအျပဲျပဲလုပ္ေဆာင္လာ
ေနၾကသည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္၏ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး လူထုေထာက္ခံမႈ အားေကာင္းလာခိ်န္တြင္ ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္ေသာအဖြဲ ့အစည္း ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ ့က ျပည္သူေတြ လမ္းလႊဲေအာင္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာအေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ေ၀ဖန္လာေနျပီး ၈၈ ကရည္မွန္ခ်က္ျဖစ္တဲ့
အာဏာရွင္စနစ္ျဖဳတ္ခ်ေရးကို သတိေမ့ျခင္ေယာင္ေဆာင္ကာ အေျပာင္းအလဲေရစီးေခ်ာင္းထဲေမွ်ာ
ပါ၍ မိမိတို ့ အခြင့္အေရးရရွိေရးအတြက္ လက္ရွိအစိုးရ၏ လဒ္ထိုးေသာ အိမ္၊ေငြ၊ကားပါမစ္မ်ား
ေထာက္ပံ့မႈမ်ားရယူကာ အာဏာရွင္စနစ္သက္စိုးရွည္ေအာင္ ဖန္တီးေနၾကသည္ကို ေတြ ့ျမင္ရသည္။
လာမည့္ ၂၀၁၅ တြင္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား စုဆည္းတည္ေဆာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အကြဲကြဲအျပဲ
ျပဲျဖစ္လာပါက ၾကံဖြတ္အစိုးရအဖို ့ အခြင့္ေကာင္းျဖစ္ျပီး အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္မွ
၂၀၀၈ကို မျပင္ဆင္ပါက ၀င္ေရာက္ရွင္ျပိဳင္မည္မဟုတ္၊ အစိုးရမွ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတိုင္း
ေဆာင္ရြက္ရန္ ေသြးထိုးလႈံေဆာ္ေနေသာ အကြက္ထဲသို ့၀င္သြားႏိုင္သည္။ၾကားစကားေတြကိုမယုံဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒုကၡေပးခဲ့ေသာ အာဏာရွင္စနစ္ျဖဳတ္ခ်ေရးကို အတူတကြလက္တြဲျပီး ရပ္တည္ၾကဖို ့ လိုအပ္လာေနပါျပီ၊ ေနာက္သက္တမ္းကို အာဏာရွင္လက္ ထိုးအပ္မည္ဆိုလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုက
ေရစီႏိုင္ငံျဖစ္လာမည္မဟုတ္ဘဲ မွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားေသာ ျပည္သူေတြကို ေရနစ္ရာၾကလိမ့္မည္။ေနာက္ အႏွစ္ ၅၀ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္ဖို ့မလြဲေတာ့ပါ။ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားအေနျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ထြန္းကားေရးအတြက္ ျပည္သူ ့ဘက္မွရပ္တည္ျပီးအင္အားစုမ်ား ညီညီညာညာျဖင့္
မိမိတို ့၏တာ၀န္ေက်ျပြန္ေအာင္ ေဒါင့္ေပါင္းစုံမွ အာဏာရွင္ၾကားမ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ပိတ္ဆို ့ထားဖို ့
လိုအပ္သလို ဒီမိုကေရစီအခ်င္းခ်င္း တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး လက္တြဲထားၾကဖို ့ အခ်ိန္က်ေရာက္ေနျပီျဖစ္
သည္။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒမျပင္ပဲ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တရားမွ်တမႈမရွိသလို လူ ့အခြင့္အေရးမ်ား
တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးမ်ား လယ္သမား၊အလုပ္သမား၊ေက်ာင္သား အခြင့္အေရးမ်ား ျပင္ဆင္ျခင္း
မရွိပါက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လက္ခံႏိုင္စရာမရွိပါ။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲထက္ ၂၀၀၈
ဖြဲ ့စည္ပုံအေျခခံဥပေဒက အဓိက က်သည္။ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္မညီေသာ အေျခခံဥပေဒကို
ႏိုင္ငံတကာမွ ေ၀ဖန္ေနၾကျပီး မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ မႈလရပိုင္ခြင့္အေရးမ်ား
ဆုံးရုံးေနရျခင္း၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းတို ့ေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒသည္
အသက္ထက္မက အေရးၾကီးသည္ကို ဒီမိုကေရစီအေရးလႈပ္ရွားသူတိုင္း သိရွိနားလည္ဖို ့လိုအပ္ေပ
သည္။
ျမသိန္း