ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းသည္ ယေန့ နံနက္ (၈) နာရီတြင္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတတရံုး၌ က်င္းပသည့္ Reform Strategy ရွင္းလင္း ေဆြးေႏြးညိွနိွုင္းျခင္းနွင့္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈဆိုင္ရာညိွနိွုင္း အစည္းအေဝးသို့ တက္ေရာက္၍ အဖြင့္ အမွာ စကား ေျပာၾကားသည္။
ညိွနိွုင္းအစည္းအေဝးသို့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးမ်ား၊ တိုင္းေဒသျကီးနွင့္ျပည္နယ္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း/ေဒသဥကၠဌမ်ားနွင့္ တာဝန္ရိွသူမ်ား တက္ေရာက္ ၾကသည္။
ေရွးဦးစြာ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းက အဖြင့္အမွာစကား ေျပာျကား ရာတြင္ ဒီေန ့ဆက္လက္ျပဳလုပ္တဲ့ နိုင္ငံဖံြ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေရးထိေရာက္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစည္းအေဝး ပထမပိုင္းမွာ Reform Strategyကို ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးၾကမွာျဖစ္ျပီး ဒုတိယပိုင္း မွာေတာ့ နိုင္ငံတြင္း ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈကိစၥရပ္မ်ားနဲ ့ ပတ္သက္ျပီး ျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီးမ်ားနဲ ့ တိုင္းေဒသၾကီး၊ ျပည္နယ္အစိုးရဝန္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္းနွင့္ ေဒသ ဥကၠဌ မ်ား ညိွနိွုင္းေဆြးေႏြးၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ့ အျခားေဆာင္ရြက္စရာ ကိစၥရိွတဲ့ အတြက္ ပထမပိုင္းသာတက္ေရာက္ျပီး အပိုင္းနွစ္ပိုင္းလံုးအတြက္ ေျပာၾကားသြားဖို ့ ျဖစ္ပါတယ္။
Reform လုပ္တယ္ဆိုတာကေတာ့ အမ်ားၾကီးပါ။ Political Reform, Administration Reform, Economic Reform, Social Reform စတာေတြထဲက ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲဖို့ လိုအပ္တာကိုျမန္ျမန္ထက္ထက္ ျပုျပင္သြားျကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ရဲ့ Mindset ေတြလည္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို ့ လိုအပ္ပါတယ္။
ေဒါက္တာဆက္ေအာင္ ရွင္းလင္းတင္ျပမယ့္ Reform Strategy ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို ့ နိုင္ငံကိုအကူအညီေပး
မယ့္ World Bank နဲ ့ Other Donor Countries ေတြကို ေပးပို ့ရွင္းျပနိုင္ေအာင္ အခိ်န္တိုအတြင္းျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီး ဌာနမ်ားနဲ ့တိုင္းေဒသျကီးနဲ့ ျပည္နယ္ ဝန္ျကီးခု်ပ္မ်ားတို့ကလတ္တေလာ စုစည္းရမယ့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံျပီး Planေရးဆဲြသြားမယ့္ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတၾကီးမွ မေန့ကလမ္းညွြန္ခဲ့တဲ့ဒုတိယအဆင့္ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာလက္ေတြ ့ ျပည္သူေတြလိုလားျကတဲ့ ျပုျပင္ေျပာင္း
လဲေရးျဖစ္လို့ အမွန္တကယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္ျကရမယ့္ က႑နဲ ့ေဒသႏၱရစီမံခ်က္ေတြကိုလက္ေတြ ့က်င့္သံုးလို ့ရ
မယ့္ နည္းလမ္းေတြ ေရးဆဲြျပီးလက္ေတြ ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္ဖို့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္ရာမွာ-
(၁) Reform လုပ္ရာမွာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးဌာနေတြကဘာေတြ Reform လုပ္ဘို့ လိုသလဲ၊ ဘယ္လိုအစီအမံနဲ ့Reform လုပ္မွာလဲဆိုတာ ဦးစြာေလ့လာ သံုးသပ္ျပီးမိမိတို ့ရဲ့ အစီအစဥၤမူၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖဲြ ့ထံ တင္ျပျခင္း၊ သမၼတၾကီးရဲ့ မူဝါဒလမ္းညွြန္မႈရယူျခင္းမ်ားေဆာင္ရြက္ ေရးဆဲြသြားရန္ လိုပါတယ္။
(၂) Reform လုပ္ရာမွာယခင္က လႊတ္ေတာ္မွာဥပေဒအျဖစ္ တင္သြင္း အတည္ျပဳျပီး ခဲ့တဲ့ အမို်းသားစီမံကိန္းကို အနာဂါတ္ကာလမွာ ပိုမိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္တဲ့ Physical Development Plan ေတြ ေပါင္းစပ္ျပီးျပည္သူေတြရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ျဖည့္ဆည္းေပးနိုင္မယ့္ People Centred Development Reform ျဖစ္ဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။
(၃) Reform လုပ္စရာ မလိုတဲ့ က႑ေတြလည္းရိွနိုင္ျပီး လက္ရိွအေျခအေနကေန တစ္ဆင့္ျပီးတစ္ဆင့္ ျမဳင့္တင္ လုပ္သြား
ရမဲ့ Development Plan ေတြလဲရိွမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုခဲြျခားေဆာင္ရြက္သြားဖို ့ ျဖစ္ပါတယ္။
(၄) ျပည္သူလူထုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေစခ်င္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးဌာန၊ ရံုးဌာနမ်ား၊ တိုင္းေဒသၾကီး၊ ျပည္နယ္၊ ျမိဳ ့နယ္၊ ရပ္ကြက္ေက်းရြာအထိစီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဆင့္ဆင့္ မေျပလည္မႈမ်ားအေပၚ အစိုးရဌာနစီမံခန္ ့ခဲြမႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္တဲ့ (Public Administration Reform) ျပုလုပ္ရန္ လိုအပ္ေနျပီး ထိုသို ့လုပ္ေဆာင္ရာမွာပါဝင္တဲ့-
- Management System Development,
- Policy and Decision Making Process,
- Transparency Promotion and Good Governance,
- Organizational Structural Reform,
- Performance System Improvement,
- E-government Development ,
- Establishing Public Service Ethics and Code of Conduct,
- Integrated Development Plan စတာေတြနဲ့ဘက္စံုထည့္သြင္းစဥၤးစားနိုင္မွသာ နိုင္ငံတကာနဲ့ ရင္ေဘာင္တန္းနိုင္တဲ့ အဆင့္ကိုေရာက္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
- ဒုတိယပိုင္းရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈဆိုင္ရာကိစၥေတြကေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ့ စီးပြားေရးကို သိသိ သာသာ တြန္းတင္နိုင္မဲ့ Investment and Trade ပိုင္းမွာ-
(၁) ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြဟာ နိုင္ငံတကာမွာ လုပ္ကိုင္နိုင္သလို လုပ္ကိုင္နိုင္ဘို ့၊
(၂) လက္ေတြ ့က်တဲ့ ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ မူဝါဒခ်မွတ္ျပီးျပီ ဆိုရင္လည္းဒီမူဝါဒေတြခိုင္မာဘို ့၊
(၃) လူတစ္စုအတြက္ မဟုတ္ဘဲအမ်ားက လြယ္ကူေခ်ာေမြ ့စြာလုပ္ကိုင္နိုင္ဘို ့
(၄) ပြင့္လင္း ထင္သာျမင္သာရိွဘို ့
(၅) လုပ္သာကိုင္သာရိွျပီး ေရရွည္ေဆာင္ရြက္နိုင္ဘို ့ လိုပါတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနေဆာင္ရြက္နိုင္ဘို ့ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီးမ်ားနဲ ့တိုင္းေဒသၾကီး/ ျပည္နယ္အစိုးရဝန္ျကီးခ်ဳပ္မ်ားရဲ့ က႑တစ္ခုခ်င္းအေသးစိတ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အျပန္အလွန္ ညိွနိွုင္းနိုင္ေရးရိွဘို့ အထူးအေရးျကီးပါတယ္။ အဲဒီလိုေဆာင္ရြက္
ရာမွာ -
(၁) ေဒသရဲ့ Land Use Policy and Development Plan အရ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွခြင့္ျပု ေပးနိုင္မယ့္ ဦးစားေပးက႑အလိုက္ ေျမေနရာရရိွေရး၊
(၂) ေဒသရဲ့ Resourse Based အရ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွနိုင္မယ့္ ကုန္ျကမ္းပမာဏနဲ့ ခြင့္ျပု နိုင္မယ့္ ေနရာအေနအထား၊
(၃) ေဒသရဲ့ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနဲ့ စီးပြားေရးတိုးတက္ရန္ လိုအပ္ခ်က္အရ ထူေထာင္ရင္းနီွးျမႈပ္နံွခြင့္ ေပးလိုေသာစိုက္ပို်းေရး၊ ေမြးျမူေရး၊ စက္မႈလက္မႈနဲ့ အျခားကုန္ထုတ္လုပ္မႈ၊ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ခြင့္ျပုေပးနိုင္မယ့္ အေျခအေနမ်ား၊
(၄) ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးဌာနမ်ားနဲ့ ေဒသႏၱရအဖဲြ့မ်ားအတြက္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈ စီမံကိန္း(Investment Plan) စတဲ့ က႑တစ္ခုခ်င္းအေသးစိတ္ အျပန္အလွန္ ညိွနိွုင္းေဆြးေႏြးၾကဘို ့ လိုအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုအခါမွာနိုင္ငံတကာက လာေရာက္ျပီးရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ အခြင့္အလမ္းမ်ား ေမးျမန္း ေလ့လာၾက၊ Forum, Seminar ေတြ၊ Business Matching ေတြလုပ္ေနၾကတာ ေတြ ့ရသလို ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးဌာန အခ်င္းခ်င္းဟိုဌာန မူကတစ္မ်ဳိး၊ ဒီဌာနမူကတစ္မ်ိဳး၊ တိုင္းေဒသၾကီး နဲ ့ ျပည္နယ္မ်ားကလည္းသူ့မူနဲ ့သူလုပ္ၾကတဲ့ အေလ့အထေတြေၾကာင့္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွလို
သူေတြ ၾကားမွာ အခက္အခဲေတြ ့ေနၾကရတဲ့ အေျခအေနကိုျပန္လည္ေလ့လာ သံုးသပ္ၾကျပီး ဒီညိွနိွုင္း အစည္းအေဝးမွာ -
(၁) ခိုင္မာတဲ့ အေျဖထြက္တဲ့အထိညိွနိွုင္းၾကရန္
(၂) ညိွနိွုင္းရရိွခ်က္ေတြကို ျပန္လည္ျပဳစုျပီးနိုင္ငံေတာ္သို ့ တင္ျပ၍ မူဝါဒခ်မွတ္နိုင္ေရး၊ လက္ေတြ ့က်ျပီးေရရွည္ အသံုးျပဳနိုင္ေသာ ခိုင္မာသည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ခ်မွတ္ရန္၊
(၃) နိုင္ငံ့ျပည္သူမ်ား၊ နိုင္ငံျခားရင္းနီွးျမဳပ္နံွသူမ်ား သိသာျမင္သာေအာင္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ၍ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ ့ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုပါတယ္။
အခ်ဳပ္ကေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈဟာ နိုင္ငံေတာ္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးလာတဲ့ ကိစၥရပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ သိသာတဲ့ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈရရိွနိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္မွာ ၾကားလိုပါတယ္။
ထို ့ေနာက္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ စီးပြားေရးအၾကံေပးေဒါက္တာဆက္ေအာင္က Reform Strategyနွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးရာ တက္ေရာက္လာသူမ်ားက သိရိွလိုသည္ မ်ားကိုေမးျမန္းေဆြးေႏြးၾကျပီး ဒုတိယသမၼတက ျဖည့္စြက္ ရွင္းလင္းမွာၾကားသည္။
ယင္းေနာက္ျမန္မာနိုင္ငံရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ စက္မႈဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဦးစိုးသိန္းက ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ စက္မႈဇုန္၊ စက္မႈက႑ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ ဆိုင္ရာမ်ားကို ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးသည္။
ဆက္လက္၍ လယ္ယာစိုက္ပို်းေရးက႑တြင္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈခြင့္ျပဳေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးရး
နွင့္ ဆည္ေျမာင္းဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီးကလည္းေကာင္း၊ ေရနံနွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ့လုပ္ငန္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈ ခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ စြမ္းအင္ဝန္ျကီးဌာနျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးက လည္းေကာင္း၊ ေမြးျမူေရးနွင့္ေရလုပ္ငန္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈ ခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ေမြးျမူေရးနွင့္ ေရလုပ္ငန္းဝန္ျကီးဌာနျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးက လည္းေကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္း နယ္ပယ္မ်ား အေပၚ အမွတ္(၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးနွင့္ အမွတ္(၂) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးတို့ကလည္းေကာင္း၊ ဟိုတယ္နွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ား အေပၚ ဟိုတယ္နွင့္ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးက လည္းေကာင္း၊ အိမ္ရာနွင့္အေဆာက္အအံုတည္ေဆာက္ျခင္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီးကလည္းေကာင္း၊ ပို့ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရးက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ျပု ေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ပို့ေဆာင္ေရးဝန္ျကီးဌာနျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးနွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၊ စာတိုက္နွင့္ေျကးနန္းဝန္ျကီးဌာနဒုတိယဝန္ျကီးတို့ကလည္းေကာင္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ဘ႑ာရးနွင့္အခြန္ဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီး၊ ပညာေရးဝန္ျကီးဌာနျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီးနွင့္ က်န္းမာေရးဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ျကီးတို့ကလည္းေကာင္း ေဆြးေနြးျကျပီးတက္ေရာက္လာျကသူမ်ားက ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈနွင့္ အေထြေထြကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးၾကသည္။
ထို ့ေနာက္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ စီးပြားေရးအၾကံေပး ေဒါက္တာဆက္ေအာင္က Reform Strategy နွင့္ ပတ္သက္၍ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးရာ တက္ေရာက္လာသူမ်ားက သိရိွလိုသည္ မ်ားကို ေမးျမန္းေဆြးေႏြးၾကျပီး ဒုတိယသမၼတက ျဖည့္စြက္ ရွင္းလင္းမွာ ၾကားသည္။
ယင္းေနာက္ ျမန္မာနိုင္ငံရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ စက္မႈဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီး ဦးစိုးသိန္းက ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ ဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ား၊ စက္မႈဇုန္၊ စက္မႈက႑ရင္းနီွး ျမဳပ္နံွမႈဆိုင္ရာမ်ားကို ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးသည္။
ဆက္လက္၍ လယ္ယာစိုက္ပို်းေရးက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ျပဳေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္း နယ္ပယ္မ်ား အေပၚ လယ္ယာစိုက္
ပ်ဳိးေရး နွင့္ဆည္ေျမာင္းဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီးက လည္းေကာင္း၊ ေရနံနွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ့လုပ္ငန္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ ခြင့္ျပဳေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ စြမ္းအင္ဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ၾကီးက လည္းေကာင္း၊ ေမြးျမဴေရးနွင့္ ေရလုပ္ငန္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ ခြင့္ျပဳေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ား အေပၚ ေမြးျမူေရးနွင့္ ေရလုပ္ငန္းဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးက လည္းေကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားက႑တြင္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ ခြင့္ျပဳေပး နိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ အမွတ္(၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးနွင့္ အမွတ္(၂)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအားဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးတို ့က လည္းေကာင္း၊ ဟိုတယ္နွင့္ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းက႑တြင္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွ မႈ ခြင့္ျပဳေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ဟိုတယ္နွင့္ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးက လည္းေကာင္း၊ အိမ္ရာနွင့္ အေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ျခင္း က႑တြင္ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈ ခြင့္ျပဳေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ မ်ားအေပၚ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးက လည္းေကာင္း၊ ပို ့ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး က႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ပို့ေဆာင္ေရး ဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီးနွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၊ စာတိုက္နွင့္ ေျကးနန္းဝန္ၾကီးဌာန ဒုတိယဝန္ၾကီးတို့က လည္းေကာင္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈက႑တြင္ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈ ခြင့္ျပုေပးနိုင္မည့္ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္မ်ားအေပၚ ဘ႑ာေရးနွင့္အခြန္ဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ျကီး၊ ပညာေရး ဝန္ျကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ၾကီးနွင့္ က်န္းမာေရးဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ဝန္ၾကီးတို ့က လည္းေကာင္း ေဆြးေႏြးၾကျပီး တက္ေရာက္လာၾကသူမ်ားက ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈနွင့္ အေထြေထြ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးၾကသည္။
ထို ့ေနာက္ ဒုတိယသမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းက နိဂံုးခ်ဳပ္ အမွာစကား ေျပာျကားရာ၌ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ ရာတြင္ ဝန္ၾကီးဌာနမ်ားအေနျဖင့္ မည္သို ့လုပ္ေဆာင္မည္၊ မည္သည့္အပိုင္းမွ စတင္လုပ္ေဆာင္မည္ကို စဉ္းစားေဆာင္ ရြက္ ၾကရန္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ပမွ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈမ်ား ကမ္းလွမ္းေနေသာ္လည္း မိမိတို ့မွ လက္မခံနိုင္ျဖစ္ေနရေၾကာင္း၊ ေပၚေပါက္ လာသည့္အခြင့္အေရးကို လက္လႊတ္ မခံသင့္ေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမည့္ စီမံခ်က္မူၾကမ္းကို ယခုလကုန္တြင္အျပီး ေဆာင္ ရြက္ တင္ျပရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရာတြင္ မူဝါဒနွင့္ ၾကီးၾကပ္မႈကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ျကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတို ့ တြင္ အေတြ ့အျကံု အားနည္းသျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈအပိုင္းတြင္ ခက္ခဲနိုင္ေၾကာင္း၊ ေသခ်ာေလ့လာ လိုက္စားပါက အရည္အေသြးတက္ လာနိုင္ေၾကာင္း၊ ဝန္ၾကီးဌာနမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ရာတြင္ ဦးစီးဌာနမ်ား ေဖာင္းပြေနမႈရိွမရိွ၊ ေလလြင့္မႈမ်ားရိွမရိွ၊ ျပန္ၾကည့္ရန္လိုေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ရန္လိုမလို၊ လက္ရိွအတိုင္း သြားရန္လိုမလို၊ စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ နွင့္ ျပဳျပင္ရန္ရိွက အျမန္ေဆာင္ရြက္ျကရန္လိုေျကာင္း၊ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ အဆင့္မွ ေအာက္ေျခအထိ ဆက္ဆံပံု၊ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ပံုမ်ားကို ေျပာင္းလဲရန္ရိွက ေျပာင္းလဲၾကရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ သာမန္အားျဖင့္ ေအာက္ေျခမွတက္လာ ေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းကြ်မ္းက်င္မႈတြင္ ေျပာရန္ မရိွေသာ္လည္း ၾကားမွျဖတ္ ဝင္လာေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ရိွလာပါ က မူလဝန္ထမ္းမ်ား စိတ္ဓာတ္ က်ဆင္းေစနိုင္ေၾကာင္း၊ ၄င္းအျပင္ ဝန္ျကီးဌာန၏ လုပ္ငန္းလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ က်ဆင္းသြားနိုင္ေျကာင္း၊ သို ့ျဖစ္၍ မိမိခန္ ့ထားလိုသူရိွပါက အရည္အေသြးကို သိရိွနိုင္ေအာင္ ဝင္ခြင့္စာေမး ပဲြမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျကရန္လိုေျကာင္း၊ ဤသို ့ေသာ စနစ္မ်ဳိး ျဖင့္သာ ျပဳျပင္သင့္၊ ေဆာင္ရြက္သင့္ျပီး နိုင္ငံေတာ္အတြက္ စဉ္းစားသင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေသာ လုပ္ငန္းလည္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ မူလဝန္ထမ္းအတြက္ လမ္းပိတ္ထားသည့္ ပံုစံမ်ဳိမျဖစ္ေစရန္လည္း စဉ္းစား ေဆာင္ရြက္သင့္ ပါေၾကာင္း။
ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ နိုင္ငံျခားမွလာေရာက္ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈမ်ားကို ေပးသင့္၊ မေပးသင့္၊ စဉ္းစားေဆာင္ ရြက္ရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူက မိမိတို ့ နိုင္ငံနွင့္ပတ္သက္၍ ေနာက္ျပန္သြားမည္လား၊ ေရွ ့တိုးမည္လား သံသယရိွေနခိ်န္တြင္ ဖက္စပ္လုပ္မွ ခြင့္ျပုမည္ဆိုပါက တစ္ခ်ဳိ ့ျပန္လွည့္သြားနိုင္ေၾကာင္း၊ တစ္ခ်ဳိ ့ကလည္း ၄င္းတို ့၏ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈမ်ားအားလံုးကို ျပန္ထုတ္သြားျခင္းအားျဖင့္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား နစ္နာနိုင္သည္ကိုလည္း ထည့္သြင္း စဉ္းစားရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ နိုင္ငံျခားေငြ ကိုင္ေဆာင္မႈနွင့္ ပတ္သက္၍ မလိုအပ္ေသာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ား ကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ရမည္ျဖစ္ပါေျကာင္း၊ လူ ့သဘာဝအေနျဖင့္ ေျမွာက္ပင့္ေျပာလွ်င္ ေက်နပ္တတ္ရာမေကာင္းဘဲနွင့္ ေျမွာက္ပင့္ ေျပာသည္မ်ား အေပၚ ေက်နပ္သည့္ စိတ္မ်ဳိးကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ေဝဖန္ခံနိုင္မွ အမွန္ကိုျမင္ရ မည္ျဖစ္၍ ေဝဖန္ခံနိုင္ရန္လည္း လိုအပ္ပါေၾကာင္း။
ဝန္ၾကီးဌာနမ်ားအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းပိုင္းတြင္ တစ္နွစ္ေက်ာ္ခဲ့ေသာ္လည္း အေကာင္အထည္မေဖာ္နိုင္သည္မ်ား ရိွပါေၾကာင္း၊ လုပ္နိုင္သည္ မလုပ္နိုင္သည္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ရန္လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ အခ်ဳိ ့က ေျပာင္းလဲျပီဆိုေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ လုပ္ကိုင္သည့္ အခါ အကန္ ့အသတ္ မ်ားစြာရိွေနသည္ကိုေတြ ့ရပါေၾကာင္း၊ ဤသည္မ်ားကိုလည္း ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရမည္ျဖစ္ ပါေၾကာင္း ၊ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ စီမံကိန္းမ်ား၊ စီမံခ်က္မ်ား၊ အားနည္း ခ်က္၊ အားသာခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ၾကမည္၊ ျပဳျပင္ျကမည္ဟုေျပာသည္မွာ ေခါက္ရိုးက်ဳိးေနျပီ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အားနည္းခ်က္မ်ားကို သိေသာ္လည္း မျပင္ရဲဘဲ ျဖစ္ေန ၾကေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ မ်ားအေနျဖင့္ အက်ဳိးအျမတ္ကို မူတည္ေဆာင္ရြက္ၾကေသာ္လည္း မိမိတို ့အစိုးရဌာန ဝန္ထမ္းမ်ားမွာမူ ကိုယ္က်ဳိးစြန္ ့၍ ေဆာင္ရြက္ ၾကရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဖဲြ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ ခိ်တ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ရိွပါက လႊတ္ေတာ္နွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈသည္ ဝန္ၾကီးဌာနအားျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ အစိုးရအေနျဖင့္ျဖစ္ေစ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ အခြင့္အာဏာျဖင့္ျဖစ္ေစ ေျပာင္းလဲနိုင္ပါကလည္း ေျပာင္းလဲရန္ မခက္သည္ကို ေတြ ့ရိွနိုင္ ပါေၾကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအခြင့္ အာဏာျဖင့္ ေျပာင္းလဲနိုင္သည့္ ကိစၥမ်ားတြင္ တိုင္းေဒသျကီးနွင့္ ျပည္နယ္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖဲြ ့နွင့္ ညိွနိွုင္း၍ ေဆာင္ရြက္နိုင္ပါ ေၾကာင္း၊ အခိ်တ္အဆက္မမိသည္မ်ားလည္း ရိွေနေသးပါေၾကာင္း၊ လက္ေအာက္တြင္ လိုလားခ်က္မ်ားရိွေနသကဲ့သို ့ မိမိတို ့မွလည္း ေပးနိုင္သည္မ်ား ရိွပါေၾကာင္း၊ လုပ္ေပးခ်င္ သည္မ်ား မ်ားစြာရိွေသာ္လည္း အခိ်တ္အဆက္မမိသည္မ်ား ျဖစ္နိုင္သျဖင့္ မၾကာခဏ ေတြ ့ဆံုၾကလွ်င္ အဆင္ေျပသြားနိုင္ပါေၾကာင္း၊ ထိုသို ့ေတြ ့ဆံုျခင္းျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္နွင့္ ဝန္ၾကီးဌာနမ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ သြားနိုင္မည္ကို ေတြ ့ရပါေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ရာတြင္ျဖစ္ေစ၊ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈလုပ္ရာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ တက္ညီလက္ညီလုပ္ေဆာင္ၾကမည္ဆိုပါက တရားဝင္ တင္ျပထားသည့္ (၁.၅) ဆထက္ တိုး၍ နွစ္ဆ၊ သံုးဆျဖစ္လာနိုင္
ပါေၾကာင္း၊ တက္သည့္ က႑ရိွသကဲ့သို ့ မတက္သည့္က႑မ်ား လည္းရိွနိုင္ပါေၾကာင္း။
ဟိုတယ္နွင့္ခရီးသြားက႑ဆိုလွ်င္ တက္ရန္အလြန္ေကာင္းသည့္ က႑ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ လာခ်င္ သူမ်ားလည္း မ်ားစြာရိွေန ေၾကာင္း၊ အၾကီးစားဟိုတယ္မ်ားလုပ္ေဆာင္မည့္အစား သပ္သပ္ရပ္ရပ္ျဖင့္ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရသည့္ အဆင္ေျပေခ်ာ ေမြ ့သည့္ ေဈးနႈန္းခ်ဳိသာသည့္ ဟိုတယ္မ်ဳိး မည္ကဲ့သို ့လုပ္ေဆာင္မည္ကို စဥ္းစားသင့္ပါေၾကာင္း၊ ထုထည္ျကီးမားသည့္ အေဆာက္အဦမ်ား တည္ေဆာက္လုပ္ကိုင္မည့္အစား မိမိတို ့ဆီတြင္ ရိွျပီးျဖစ္သည့္ အေဆာက္အဦမ်ားျဖင့္ လုပ္ကိုင္၍ ရနိုင္၊ မရနိုင္ စဉ္းစားသင့္ပါေၾကာင္း၊ ေငြေၾကး ျပည့္စံုၾကြယ္ဝသည့္ ခရီးသြားမ်ား ရိွသကဲ့သို ့ ေက်ာပိုးအိတ္ျဖင့္သာ လာေရာက္သည့္ ခရီးသြားမ်ားရိွသည္ကိုလည္း တြက္ဆရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ယခင္က ေဒၚလာ(၄ဝ)ခန္ ့ျဖင့္ ခရီးသြားမ်ား တည္းခိုနိုင္ရာမွ ယခုအခါ ေဒၚလာ (၂ဝဝ)၊(၃ဝဝ) ျဖစ္ေနသည္ ကိုလည္း မီဒီယာမ်ားမွ သိရပါေၾကာင္း၊ လံုျခံဳစိတ္ခ်ျပီး သန္ ့ရွင္းသပ္ရပ္သည့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးနိုင္မည္ဆိုပါက ထိုသို ့ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ခရီးသြားမ်ား ေျပာစကားအရ သတင္းမ်ား ပံ့်နံွ ့သြားနိုင္သည္ကိုလည္း စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ၾကရန္ လိုအပ္ပါ ေၾကာင္း။
ထို ့ေၾကာင့္ ဝန္ၾကီးဌာနအားလံုး၊တိုင္းေဒသျကီးနွင့္ျပည္နယ္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္ရိွသည္မ်ား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမႈမ်ား၊ ေရတို ေရရွည္ေခ်းေငြမ်ား၊ ေငြေျကးအကူအညီမ်ားနွင့္စပ္လ်ဉ္း၍ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ျဖင့္ တိက်ခိုင္မာ သည့္ ဥပေဒမ်ား အျမန္အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္ပါက မိမိတို ့နိုင္ငံအေနျဖင့္ မ်ားစြာအလား အလာေကာင္းမ်ား ရိွလာနိုင္ပါေၾကာင္းျဖင့္ ေျပာၾကားျပီး ညိွနိွုင္းအစည္းအေဝးကို ရုပ္သိမ္းလိုက္သည္။
